Tướng
Schwarzkopf kể lại rằng: “Chiến
dịch thung lũng Ia Drang là một biến cốđặc biệt đối với tôi vì nó đã giới thiệu cho tôi một vị Chỉ huy
trưởng tác chiến sáng chói nhất mà tôi biết được!”.
Trung tá Ngô Quang Trưởng là Tham mưu
trưởng của Tướng Dư Quốc Đống. Trông ông không giống như mẫu một
nhà quân sự xuất chúng mà tôi thường hình dung: ông chỉ cao 5
feet 7, khoảng bốn chục tuổi, gầy nhom, lưng còng và một cái đầu
quá to so với thân hình. Gương mặt ông co rúm và đăm chiêu, không
đẹp trai tí nào và miệng luôn ngậm một điếu thuốc lá. Tuy vậy,
ông rất được các sĩ quan và binh sĩ thuộc cấp nể trọng và các Chỉ
huy trưởng Bắc Việt nghe biết tiếng ông phải rất nể sợ. Mỗi khi
có một cuộc hành quân cam go xảy đến, Tướng Đống đều giao quyền
chỉ huy cho Trung tá Trưởng.
Sư đoàn Dù được lệnh ngăn chặn các
Trung đoàn Bắc Việt bị đánh bại ở thung lũng Ia Drang đang lẩn
trốn trở qua Cambodia. Tôi đang chập chờn ngủ sau một bữa ăn no
nê đánh chén cà ri gà và rượu bia thì bị đánh thức phải đi ra phi
trường. Ông Trưởng đã tụ tập một lực lượng to tát khác thường với
khoảng chừng 2,000 binh sĩ Dù để đi tới Ia Drang sáng hôm sau và
đã chọn tôi làm cố vấn cho ông.
Chúng tôi được máy bay vận tải đưa tới
sân bay vùng đất đỏ Đức Cơ, nơi tôi đã từng đồn trú trước đây và
từ đó trực thăng chở chúng tôi xuôi Nam xuống vùng thung lũng.
Ngay khi chúng tôi nhảy xuống khỏi trực thăng, chúng tôi liền
đụng độ giao tranh với địch. Thung lũng rộng khoảng 12 dặm tại
địa điểm thung lũng Ia Drang chảy theo hướng Tây về phía Cambodia
và đâu đó trong vùng rừng già đó đại đơn vị địch quân đang di
động lẩn trốn. Chúng tôi đã đáp xuống phía Bắc và Trưởng ra lệnh
cho các Tiểu đoàn băng qua sông Ia Drang và đóng chốt dọc theo
rặng núi Chu Prong với những sườn núi cao chạy hướng về phía Nam.
Thật là hấp dẫn quan sát cách Trung tá Trưởng hành quân. Đang khi
chúng tôi lần bước, ông bỗng ngừng lại nghiên cứu bản đồ và thỉnh
thoảng ông lại chỉ ngón tay trên bản đồ và nói: “Tôi muốn anh cho
nã pháo vào đây!”. Thoạt tiên tôi ngờ vực, nhưng vẫn cứ gọi pháo
binh bắn theo lời yêu cầu, khi chúng tôi tới vùng đó, chúng tôi
thấy xác địch nằm ngổn ngang, la liệt, thật là tuyệt vời – Tôi
bắt đầu sửng sốt. Chỉ bằng cách hình dung địa thế và dựa vào 15
năm kinh nghiệm đánh trận, ông chứng tỏ khả năng đặc biệt tiên
đoán ý đồ địch.
Khi bộ chỉ huy lập trại đóng quân đêm
đó, Trưởng mở bản đồ ra, châm một điếu thuốc và phác họa kế hoạch
chiến trận của mình. Khoảng rừng giữa vị trí chúng tôi đang đóng
quân tại các sườn núi và con sông, Trưởng giải thích, nó tạo nên
một hành lang thiên nhiên, con đường Bắc Việt thế nào cũng chui
đầu vào. Trưởng nói: “Tảng sáng, chúng ta sẽ phái một Tiểu đoàn
tới địa điểm này, về phía trái, để làm lực lượng nút chặn giữa
sườn núi và con sông, vào khoảng 8:00giờ sáng ngày mai, Tiểu đoàn
này sẽ đụng độ mạnh với địch. Tiếp đó tôi sẽ gửi một Tiểu đoàn
khác tới địa điểm này, về phía phải. Tiểu đoàn này sẽ chạm địch
vào khoảng 11:00g. Tôi muốn anh ra lệnh pháo binh sẵn sàng nã vào
vùng này, về phía trước mặt chúng ta” – Trưởng nói tiếp: “Và rồi
chúng ta sẽ tấn công với Tiểu đoàn thứ ba và thứ tư của chúng ta
đánh xuống mạn sông. Như vậy địch sẽ bị sa vào bẫy với lưng đối
vào khúc sông.”
Tôi chưa từng nghe thấy điều lạ lùng
như vậy tại West Point. Tôi nghĩ bụng: “Cái gì mà 8:00g rồi
11:00g? Làm sao mà có thể hoạch định thời khóa biểu cho trận đánh
như vậy được?” Nhưng tôi cũng nhận ra kế hoạch của Trưởng: Trưởng
đã tái tạo chiến thuật Hannibal đã dùng vào năm 217 trước CN, khi
Hannibal bao vây và tiêu diệt các đơn vị viễn chinh La Mã tại bờ
sông Trasimene.
Nhưng, Trưởng nói thêm: “Chúng ta có
một điều khó xử: quân Dù Nam Việt Nam được đưa vào chiến dịch này
vì cấp trên lo ngại các lực lượng Mỹ khi đuổi theo địch quân có
thể mạo hiểm tiến tới quá sát ranh giới Cambodia. Theo bản đồ của
anh, biên giới Cambodia nằm tại đây, 10 cây số về phía Đông nếu
so với bản đồ của tôi. Để có thể thực hiện kế hoạch của tôi, phải
dùng bản đồ của tôi thay vì của anh, nếu không chúng ta không tài
nào đánh vòng sâu đủ để đặt lực lượng nút chặn đầu tiên của chúng
ta. Như vậy, Thiếu tá Schwarzkopf, anh cố vấn sao đây?”
Tôi chợt nghĩ: “Viễn cảnh để địch quân
chạy thoát trở lại khu an toàn, để rồi khi hồi phục lại sức,
chúng lại tấn công trở lại khiến tôi sôi gan lên cũng giống mọi
quân sĩ khác. Một số địch quân này đã đụng độ với tôi bốn tháng
trước đây tại Đức Cơ, tôi không muốn phải giao tranh lại với
chúng bốn tháng tới đây. Như vậy, tội gì tôi phải cho là bản đồ
của tôi chính xác hơn bản đồ của Trưởng cơ chứ?”.
Tôi nói:
“Tôi cố vấn chúng ta dùng lằn biên giới
vạch theo bản đồ của Trung tá.”
Sau khi ban bố các lệnh tấn công,
Trưởng ngồi nghiên cứu bản đồ với điếu thuốc lá trên môi. Chúng
tôi duyệt đi duyệt lại kế hoạch thâu đêm, hình dung mọi diễn tiến
của trận đánh. Khi trời hừng sáng, chúng tôi phái Tiểu đoàn 3
tiến quân. Họ tới vị trí và y như là Trưởng nói hôm trước, đúng
8:00g sáng, họ gọi điện về báo cáo đụng địch mạnh. Trưởng phái
Tiểu đoàn 5 tiến về hướng phải. Vào 11:00g, họ báo cáo chạm địch
mạnh. Đúng như Trưởng tiên đoán, trong khu rừng phía dưới chúng
tôi, địch đụng đầu với Tiểu đoàn 3 tại ven bờ và Trưởng quyết
định: “Tụi mình không thể thoát ngã này. Tụi mình sẽ lộn trở
lui.” Quyết định này trái nguyên tắc căn bản của thế tháo lui và
lẩn tránh, tức là chọn con đường bất tiện nhất để giảm thiểu nguy
cơ chạm trán với địch quân đang nằm chờ. Nếu chúng, Bắc Việt,
chọn leo rặng núi Chu Prong ra khỏi thung lũng thì có lẽ chúng
thoát được nạn. Trái lại, chúng đã lần theo thung lũng, đúng như
Trưởng tiên đoán, do đó bị chúng tôi đóng vào hộp. Trưởng nhìn
tôi và nói: “Hãy cho nã pháo của anh!”. Chúng tôi pháo kích nửa
tiếng. Tiếp đó, Trưởng ra lệnh hai Tiểu đoàn còn lại đánh xuống
sườn đồi, quân địch tan vỡ, súng ống khai hỏa rất nhiều trong khi
chúng tôi theo đoàn quân tiến xuống.
Vào khoảng 1:00g trưa, Trưởng tuyên bố:
“Ô–kê, chúng ta dừng chân tại đây.” Trưởng chọn một bãi quang
xinh xắn, và chúng tôi ngồi xuống ăn trưa cùng với Ban tham mưu!
Đang ăn nửa chừng, Trưởng bỗng đặt bát đũa xuống và ra lệnh vào
máy phát thanh. “Trung tá làm gì vậy?” – Tôi hỏi. Trưởng ra lệnh
cho binh sĩ lục lạo chiến trường để thu lượm súng ống: “Chúng ta
triệt hạ nhiều địch quân, những kẻ thoát chết vứt bỏ lại súng ống
khi tháo chạy.”
Lạ nhỉ, Trưởng có nhìn thấy cái quái gì
đâu!? Mọi điều đều bị rừng cây che đậy. Nhưng chúng tôi ở nán lại
bãi quang trọn ngày còn lại và quân lính ôm về từng bó súng ống
chất thành đống trước mặt chúng tôi. Thật là tuyệt diệu, tôi
khoái quá: “Chúng ta đã gặt hái một chiến công hiển hách!” Nhưng
Trưởng thì lại ngồi yên, thản nhiên hút thuốc.
Theo “It
Doesn’t Take A Hero (1992)/ Không cần phải là anh hùng.”
– tướng H.Norman
Schawarzkopf
Ảnh chụp tướng Ngô Quang
Trưởng thời còn là Trung tá cùng Cố vấn Schwarzkopf năm 1965 tại
Ia Drang.
No comments:
Post a Comment