Chỉ
vài ngày sau khi Tổng thống Putin mở chiến dịch ào ạt tấn công Ukraine,
tôi đã viết một số bài với nhận định là quân Nga sẽ phải thất bại. Cho
đến hôm nay, quân Nga đã rút khỏi Kiev và tôi tiếp tục nhận định rằng,
quân Nga sẽ không quay trở lại. Tiếng súng đì đùng của quân Nga còn vang
lên đâu đó trên đất Ukraine chỉ là 'một tiếng kêu trước khi thất bại'
hoàn toàn.
Sở dĩ tôi đưa ra nhận định như vậy trong lúc quân Nga
đang đánh phủ đầu Ukraine, là vì, tôi dựa trên sự phân tích chiến lược
của cuộc chiến tranh này.
Theo Michael Porter, nhà tư tưởng chiến
lược và là một trong những 'bộ óc' quản trị có ảnh hưởng nhất thế giới,
thì "Bản chất chiến lược là lựa chọn việc không nên làm'. 'Chiến dịch
quân sự đặc biệt' của Tổng thống Nga Putin là một trong việc hoàn toàn
không nên làm, nhất là tại thời điểm năm 2022.
Sau khi mất
Crimea năm 2014, Ukraine đã có 8 năm chuẩn bị chiến tranh với sự giúp
sức của NATO và Mỹ. Dân số Ukraine chỉ bằng một phần ba Liên bang Nga
nhưng dân trí, trình độ sản xuất và năng lực sử dụng vũ khí hiện đại thì
không kém Nga. Ukraine ở giữa lòng châu Âu. Đụng đến Ukraine là làm cho
cả châu Âu bất an.
Chọn tấn công một quốc gia như Ukraine trong
thời điểm năm 2022 là một sai lầm của Tổng thống Putin. Dùng hai chữ
'đặc biệt', sặc mùi KGB(*), để diễn giải nội hàm chiến dịch, đã cho thấy
chiến dịch quân sự này là không thể giải thích bằng ngôn ngữ của 'Người
cầm súng hợp pháp'. 'Chiến dịch quân sự đặc biệt' thực chất là cuộc
chiến tranh xâm lược. Hầu hết các nước lên án Nga và yêu cầu Nga rút
quân vô điều kiện ra khỏi Ukraine là vì vậy.
Nếu xét kỹ, với giả
định Nga chiếm được Kiev thì Nga cũng không thể giải quyết hậu quả của
cuộc chiến bằng cách tạo ra một chính quyền thân Nga tại Kiev. Bởi lẽ,
từ năm 2014, Tổng thống Putin cũng phải bất lực trước lời cầu viện của
Tổng thống Viktor Yanukovich, hợp hiến nhưng thân Nga, bị phế truất, thì
không dễ gì bảo vệ một tổng thống bù nhìn được dựng lên bằng một cuộc
chiến tranh xâm lược. Nghĩa là, quân của Putin không có gì để làm ngoài
việc bắn phá Ukraine trong hơn 40 ngày qua.
Cách đánh khôn ngoan
của quân dân Ukraine, đã hạn chế tác dụng của vũ khí Nga, làm cho quân
Nga phải chịu nhiều thiệt hại về nhân mạng và vũ khí. Với chủ trương
không lập vùng cấm bay, không cho quân tham chiến tại Ukraine, NATO và
Mỹ đã khóa chặt tay Putin trong phạm vi chiến trường Ukraine, và vì thế,
Nga cũng không có lý do để động đậy đến kho vũ khí hạt nhân.
Tại
chiến trường Ukraine, quân Nga của Putin bị động về chiến thuật, lúng
túng về chiến lược, bị chết chóc nhiều, nên phải bỏ chạy khỏi Kiev, chứ
không phải vì "thiện chí nhằm tạo điều kiện thuận lợi" cho cuộc đàm
phán, như lời người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov.
Theo
Tôn Tử thì "Chiến lược mà không có chiến thuật là con đường chậm nhất
đến chiến thắng. Chiến thuật mà không có chiến lược chỉ là một tiếng kêu
trước khi thất bại'. Quân Nga của Putin đã phạm sai lầm cả về chiến
lược lẫn chiến thuật. Vì thế quân Nga sớm rút khỏi Kiev là phù hợp với
logic của chiến tranh. Tiếng súng của quân Nga còn đì đùng trên đất nước
Ukraine trong thời gian tới cũng chỉ là những tiếng kêu của quân Nga
trước khi đưa quan tài về nước.
Rồi đây, Ukraine sẽ xây dựng lại
đất nước với sự hỗ trợ của EU và Mỹ, nhưng nước Nga có thể sẽ còn kẹt
trong tình trạng bị cấm vận, tụt hậu về kinh tế và công nghệ, và có thể
phải bồi thường chiến tranh. Thế giới đang thay đổi rất nhanh và đã rất
khác với cách đây chừng mười năm trở về trước. Cuộc chiến tranh xâm lược
Ukraine năm 2022 là hệ quả tất yếu của chiến lược gặm nhấm lãnh thổ mà
Tổng thống Putin đã theo đuổi từ trước năm 2014, thời điểm Nga chiếm
Crimea và kích động ly khai vùng Donbas.
Lương Vĩnh Kim
No comments:
Post a Comment